Liên Âu lo ngại nguy cơ lực lượng Wagner từ Belarus đánh vào Ukraina

Ngoại trưởng 27 nước Liên Hiệp Châu Âu họp lại vào hôm nay 26/06/2023 tại Luxembourg trong khuôn khổ một cuộc họp hàng tháng. Dù cuộc “xâm lược Ukraina của Nga” đã có trong chương trình nghị sự, nhưng sau vụ nổi loạn  bất thành của lực lượng Wagner cuối tuần qua, tình hình nội bộ Nga đã nổi lên thành mối quan tâm hàng đầu của Liên Âu, trong đó có mối lo về khả năng Wagner từ Belarus tấn công vào Ukraina.

Đăng ngày: 26/06/2023

Trọng Nghĩa

Phát biểu tại hội nghị vào sáng nay, lãnh đạo ngành ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu Josep Borell cho rằng cuộc nổi loạn bất thành của lực lượng Wagner tại Nga cho thấy là cuộc xâm lược Ukraina đã gây chia rẽ nội bộ lãnh đạo Nga. Tuy nhiên, ông Borell cảnh báo rằng tình hình bất ổn tại một cường quốc hạt nhân như Nga “không phải là điều tốt”.

Theo thông tín viên RFI Pierre Benazet tại Bruxelles, các rối loạn tại Nga đã khiến các nước châu Âu bị bất ngờ, do đó các ngoại trưởng cần cấp tốc thảo luận để xác định lập trường thống nhất của Liên Âu:

“Các ngoại trưởng sẽ gia tăng viện trợ quân sự cho Ukraina, và dự kiến ​​sẽ phê duyệt thêm 3,5 triệu euro trợ giúp, thế nhưng cuộc tranh luận hiện đang tập trung vào Nga.

Ngay từ hôm qua, một số ngoại trưởng đã lên tiếng, trong đó có ngoại trưởng Ý Antonio Tajani, thể hiện quan điểm chung khi khẳng định rằng cuộc nổi loạn bất thành của Yevgeny Prigojine phản ánh một sự leo thang xung đột nội bộ đang chia rẽ giới quân sự Nga.

Liên Âu đã coi đó là thêm một lý do để duy trì sự thống nhất trong khối, nhưng ngoài ra, hậu quả của tình hình nội bộ Nga đang khiến họ lo lắng.

Tất nhiên, mối lo đầu tiên, như thủ tướng Áo đã nêu bật cách nay hai hôm, là tình hình bất ổn chính trị tại Nga có nguy cơ khiến cho các kho vũ khí hạt nhân, sinh học và hóa học của nước này rơi vào tay một kẻ còn tệ hại hơn Vladimir Putin.

Nhưng chính tổng thống Litva Gitanas Nausėda mới là người tổng hợp tốt nhất những lo ngại của Liên Âu. Theo ông, đối mặt với sự xuất hiện của lực lượng lính đánh thuê Nga Wagner ở Belarus, Liên Hiệp Châu Âu cần phải tăng cường phòng thủ. Một số người cho rằng Wagner có thể từ lãnh thổ Belarus  tấn công vào Ukraina.”

Sự rạn nứt hệ thống quyền lực tại Nga đã được hầu hết các lãnh đạo phương Tây nêu bật.

Theo tổng thống Pháp Emmanuel Macron, vụ nổi loạn của Wagner cho thấy tình trạng “chia rẽ bên phía Nga” và “sự mong manh của cả quân đội Nga lẫn các lực lượng phụ trợ cho họ”.

Về phần Hoa Kỳ, ngoại trưởng Antony Blinken cũng ghi nhận cuộc khủng hoảng ở Nga đã “bộc lộ những rạn nứt thực sự” ở cấp cao nhất của nhà nước Nga. Theo ông: “Chỉ riêng việc có một người nào đó ngay bên trong guồng máy thách thức quyền lực của Putin và trực tiếp đặt nghi vấn về lý do ông ấy phát động cuộc xâm lược Ukraina, đã là một điều gì đó rất mạnh mẽ”.

Riêng tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hôm nay nhận định rằng vụ Wagner nổi loạn ở Nga chứng tỏ ông Putin đã phạm một “sai lầm chiến lược lớn” khi “sáp nhập vùng Crimée một cách phi pháp và tiến hành cuộc chiến chống Ukraina”.

Về phía các đồng minh của Nga, đáng chú ý là phản ứng của Bắc Kinh. Theo hãng tin Anh Reuters, bộ Ngoại Giao Trung Quốc hôm qua đã khẳng định ủng hộ Nga trong việc duy trì sự ổn định quốc gia, và xem các diễn biến mới đây là “công việc nội bộ” của Nga.